Nagenoeg iedereen heeft inmiddels een mening geuit over de tijdstraf voor Lando Norris na het duel met Max Verstappen. Maar wat zeggen de richtlijnen in F1? Een uitgebreide analyse, ook waarom de echte hamvraag dieper ligt.
Het Circuit of the Americas nodigt door de lay-out uit tot fraaie wiel-aan-wiel gevechten. In het verleden heeft dat meermaals actie opgeleverd die fans op het puntje van de stoel kreeg en anno 2024 is er een nieuwe episode geschreven. Hét moment van de race was ontegenzeggelijk de inhaalactie van Lando Norris op Max Verstappen in ronde 52. Het gebeurde in bocht 12 en meer specifiek buiten de baan op één van de vele uitloopstroken in Austin. Volgens Verstappen was de situatie meteen helder en Christian Horner sprak van een slam dunk. McLaren bleek weinig verrassend een andere mening toegedaan en was dermate overtuigd van het eigen gelijk dat het team Norris niet vertelde om de plek terug te geven en het opnieuw te proberen, wat met de kennis van nu wel het verstandigste was geweest.
Wat zeggen de stewards precies over het duel?
De stewards zijn nadien tot een tijdstraf van vijf seconden gekomen, waarbij vooral de onderbouwing interessant is. “Auto nummer 4 wilde auto nummer 1 aan de buitenkant inhalen, maar hij zat niet op het niveau van auto nummer 1 bij de apex. Volgens de Driving Standards-richtlijnen had auto nummer 4 daarmee het recht op de bocht verloren. Toen auto nummer 4 vervolgens voor auto nummer 1 weer de baan opkwam, is dat gezien als ‘leaving the track and gaining a lastig advantage‘.” De stewards voegden toe dat ze Norris volgens de letter der wet niet vijf, maar tien seconden tijdstraf hadden moeten geven. Verzachtende omstandigheid was echter dat Verstappen ook naast de baan zat, waardoor Norris geen kant op kon.
Na afloop noemde Norris het besluit overhaast. Hij was van mening dat de stewards het pas na de race hadden moeten afhandelen, zodat ze de verhalen van beide kanten konden aanhoren en op basis daarvan een knoop hadden moeten doorhakken. Voor neutrale toeschouwers is het ergens wel fijn dat de kwestie voor de podiumceremonie is afgehandeld en dat de uitslag niet uren nadat alle TV-uitzendingen zijn afgelopen nog overhoop is gegaan, zoals dat in de voorbije jaren wel vaak het geval is geweest. Belangrijker is dat de stewards zich sec hebben gebaseerd op de Driving Standards-richtlijnen en de videobeelden van het incident simpelweg naast die meetlat hebben gelegd. De verhalen van de verschillende betrokken vonden ze niet zo relevant meer en dat verklaart de snelle afhandeling.
Dit zijn de richtlijnen waar de stewards zich op baseren
Doordat alles is gebaseerd op die zogenaamde Driving Standards-richtlijnen is het goed om die er even bij te pakken. Het document is niet publiekelijk bekendgemaakt en dus niet toegankelijk voor fans, maar wel naar alle teams gestuurd en ook ingezien door deze website. Het is goed om te vermelden dat de richtlijnen door de FIA zijn opgesteld in samenspraak met de coureurs om tot ‘consistentere beslissingen’ te komen. Het doel was met andere woorden om voor meer duidelijkheid te zorgen. Het document moet vooral aangeven wie in welke situatie ‘het recht’ op een bepaalde bocht heeft, en dus is het geen toeval dat de stewards hierboven ook exact die woorden hebben gebruikt.
Onder het kopje ‘aanvallen aan de buitenkant’ staan drie criteria vermeld om het recht op de bocht te kunnen claimen. Deze criteria gelden ook om het recht op voldoende ruimte te mogen claimen:
- De vooras van de auto aan de buitenkant moet minimaal op hetzelfde niveau zitten als de vooras van de andere auto bij de apex van de bocht en richting het einde van de bocht
- De auto aan de buitenkant moet gedurende de hele inhaalactie op een veilige en gecontroleerde manier worden bestuurd, van het ingaan van de bocht tot aan de apex en de exit
- De inhalende partij moet de bocht binnen de track limits kunnen afronden
Norris voldeed bij zijn inhaalactie niet aan het eerste en derde punt. Het eerste punt heeft voor de stewards de doorslag gegeven, aangezien de McLaren-coureur daardoor volgens hen geen ‘recht’ meer had op de actie of überhaupt op ruimte aan de buitenkant. Punt 3 wordt Norris zoals gezegd niet aangerekend, aangezien dat door het wijd gaan van Verstappen sowieso onmogelijk was.
In het document staat overigens nadrukkelijk vermeld dat het niet bedoeld is als een set regels, waar de stewards zich aan moeten houden, maar vooral als richtlijn. Er blijft ruimte voor interpretatie op basis van de onderstaande punten.
- Hoe zijn de auto’s tot het incident gekomen? (laat remmen, moving under braking, etc.)
- Was de manoeuvre laat of (te) optimistisch?
- Wat konden de coureurs zien of waar konden ze reëel gezien op anticiperen?
- Zijn we van mening dat de actie op de baan kon worden afgerond?
- Was er sprake van onderstuur, overstuur of blokkerende wielen?
- Heeft het type bocht bijgedragen aan het incident? (kerbs, camber, etc.)
- Speelden de levensduur van de band en/of de hoeveelheid grip een rol?
Deze punten bieden ruimte voor interpretatie, maar in dit geval hebben de stewards vrij strikt aan het document vastgehouden. Hun lezing is dat Norris zijn vooras er bij de apex niet volledig naast had en dat hij dus geen recht op ruimte aan de buitenkant had. Daarbij is het wel goed om te benoemen dat het naast de baan gaan van Verstappen is genoteerd als een overtreding van de track limits, dat is dus niet over het hoofd is gezien. Bij Norris hebben ze het moment niet meegeteld als een track limits-overtreding, aangezien hij volgens de stewards geen keuze had. Als ze dat wel hadden meegeteld, dan had daar Norris vanwege zijn vierde overtreding overigens ook nog een aanvullende tijdstraf van vijf seconden voor gekregen.
Zijn de richtlijnen zoals ze nu zijn goed genoeg?
Deze richtlijnen zijn in de loop der jaren meermaals aangepast, waardoor het voorval niet te vergelijken valt met momenten uit pakweg 2021. De echte vraag die het geheel oproept is dan ook niet zozeer of de straf terecht is – want dat is die volgens de letter der wet wel – maar vooral of de richtlijnen zoals ze nu zijn opgesteld momenten zoals dit niet in de hand werken? De stewards leggen in hun verdict alle nadruk op wie ervoor zit bij de apex en dat nodigt uit tot zeer late remacties en de auto zolang mogelijk laten lopen om er bij de apex maar voor te komen. Als de bocht dan zoals in dit geval door geen één van beide coureurs wordt gehaald, dan kan de rijder aan de binnenkant nog altijd de apex en daarmee de hele bocht claimen bij de stewards.
Het betekent dat Verstappen vooral zeer uitgekookt en slim heeft gereden, waarmee hij de richtlijnen zoals ze nu zijn optimaal heeft benut. Het is een lezing die Red Bull-teambaas Christian Horner niet tegenspreekt en met een lach zelfs lijkt te delen: “Max is slim en weet precies wat de regels zijn”, luidt zijn reactie. In dit geval klopt dat, al valt in algemene zin de vraag te stellen of de richtlijnen niet juist acties zoals dit in de hand werken? Zeker na de beslissing in Austin weten coureurs die aan de binnenkant zitten immers dat ze vooral de apex moeten claimen en dat nodigt het uit tot het nemen van extra risico’s, zelfs als het betekent dat beide coureurs de bocht uiteindelijk niet meer kunnen halen. Daarbij moet nog wel aangetekend dat de uitloopstroken in Austin ook een grote rol spelen, aangezien zowel de aanvallende als verdedigende partij anders zou handelen als er meteen een grindbak naast de baan ligt.
Het punt van Verstappen dat inhalen met vier wielen buiten de lijnen niet is toegestaan, is helder en heeft hij in Austin 2017 ook al eens ondervonden met Kimi Raikkonen. De vraag die na het raceweekend in Austin echter overblijft en die gesteld moet worden, is of de richtlijnen in de huidige formulering voldoen of dat ze anders moeten worden opgeschreven om een coureur aan de binnenkant geen aanmoediging te geven om er ten koste van alles in te duiken. Belangrijke disclaimer daarbij is dat je deze ‘rules of engagement’ nooit waterdicht kunt krijgen. Zo is er in 2021 ook veel gesproken over richtlijnen voor onderlinge duels en blijken er drie jaar later nog altijd scheve gezichten te zijn. Het is tot op zekere hoogte ook inherent aan de Formule 1 en aan autosport in het algemeen. De coureur aan de buitenkant zal altijd de ‘he pushed me off‘-kaart trekken, hetgeen Verstappen in de positie van Norris waarschijnlijk ook had gezegd, terwijl de man aan de binnenkant zich kan beroepen op de richtlijnen zoals ze nu zijn.
Het is een discussie die in de komende dagen dan wel weken zal worden gevoerd, al kunnen we met een iets andere blik eveneens zeggen: het biedt alle Formule 1-volgers in ieder geval weer iets om over te praten, gespreksstof waar we anno 2024 sowieso al geen gebrek aan hebben.
Video: Het moment met Norris en Verstappen en de verdere race in Austin uitgebreid besproken in een nieuwe F1-update
